Το μονοπάτι Ρίζας - Καλαβρούζας

   Τα παλιά μονοπάτια που οι άνθρωποι είχαν ανοίξει για να επικοινωνούν, ήταν οι κεντρικοί δρόμοι της εποχής. Άλλα απλές γιδόστρατες, άλλα πλατιά καλντερίμια, άλλα επικίνδυνα δίπλα σε γκρεμούς και χαράδρες, άλλα ομαλά και ξεκούραστα.
  Όλα όμως ακολουθούσαν την ιδανική διαδρομή. Τη διαδρομή που δεν εξουθένωνε τους ανθρώπους και τα φορτωμένα υποζύγια, τη διαδρομή που ομαλά έχανε ύψος, για να οδηγήσει με λίγα ίσως παραπάνω καγκέλια στον τελικό προορισμό.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που σε πολλές περιπτώσεις η χάραξη των σύγχρονων δρόμων συμπίπτει με τη χάραξη των παλιών μονοπατιών, καταστρέφοντας τμήματά τους αναπόφευκτα.
  Υπάρχουν όμως και μονοπάτια που ακολουθώντας το δύσβατο και σε πολλές περιπτώσεις έντονα επικλινές έδαφος, χαράσσονταν με έντονες υψομετρικές αποκλίσεις, για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τη σύνδεση των χωριών.
   Αυτά τα μονοπάτια σήμερα έχουν τελείως εγκαταλειφθεί, λόγω της ευκολότερης πρόσβασης που προσφέρουν οι αμαξιτοί δρόμοι και σε πολλές περιπτώσεις έχουν κιόλας ξεχαστεί.  Ελάχιστοι πεζοπόροι τα διατρέχουν και κανένας δεν προσπαθεί να τα συντηρήσει. Παλιά ο διερχόμενος έκοβε κανένα κλαδί που αποτελούσε απειλή για το πολύτιμο περιεχόμενο του σακιού που ήταν φορτωμένο στο γάιδαρο και έβαζε καμιά πέτρα στη θέση της, όταν αυτή ξέσερνε από το χτύπημα του πέταλου. Σήμερα δυστυχώς όλα αυτά τέλειωσαν κι έτσι τα παλιά μονοπάτια χάνονται και φράσσουν από τα κλαδιά.
   Η νέα όμως ανάγκη που αναπτύσσεται, για την ύπαρξη πεζοπορικών διαδρομών, καθώς και μονοπατιών που οδηγούν σε περιοχές με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως καταρράκτες, κορφές κλπ, φέρνουν πάλι τα παλιά μονοπάτια στην επικαιρότητα και η συντήρησή τους αποτελεί τον κύριο παράγοντα για την επισκεψιμότητα τους.
  Έτσι στο Αντίρριο, η τοπική δραστήρια φυσιολατρική ομάδα του ''Αριστοτέλη '', στην προσπάθειά της να αναπτύξει ένα πυκνό δίκτυο μονοπατιών που θα οδηγούν στα αξιοθέατα της περιοχής, έχει εντάξει στις προτεραιότητές της, τον καθαρισμό και την σήμανση των χαμένων σήμερα μονοπατιών. Στην Παλιοβούνα, τα χωριά Ρίζα και Καλαβρούζα παλιά επικοινωνούσαν με ένα μονοπάτι που σήμερα το γνωρίζουν λίγοι κι ακόμα πιο λίγοι το περπατάνε. Η βλάστηση στην περιοχή είναι πυκνή και αποτελείται κυρίως από αριές, πουρνάρια, ρείκια και κουμαριές. Η διαδρομή του μονοπατιού δεν έχει τελείως χαθεί, κυρίως λόγω των ζώων του βοσκάνε εκεί.
   Αποφασίσαμε λοιπόν αυτό το μονοπάτι που στη συνέχειά του μετά την Καλαβρούζα οδηγεί στην κορφή της Παλιοβούνας, να το καθαρίσουμε, να το σημάνουμε και να το χαρτογραφήσουμε.
Η δουλειά ήταν αρκετά κοπιαστική, λόγω της πυκνότητας της βλάστησης, όμως μετά από πέντε ώρες είχαμε ένα πρώτο ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Η προσπάθεια βέβαια θα επαναληφθεί και το καθαρό και σημασμένο πλέον μονοπάτι Ρίζας - Καλαβρούζας - κορφής Παλιοβούνας θα περιμένει τους επισκέπτες του.