Κλάδεμα αμπελιού

Το κλάδεμα είναι η βασική εργασία διαμόρφωσης του σχήματος του αμπελιού. Λόγω του ότι τα δικά μου φυτά είναι διαμορφωμένα σε γραμμικό σχήμα αμφίπλευρο Ροαγιά, θα αναφερθώ στο κλάδεμα που αντιστοιχεί σε αυτό το σχήμα.

Πάνω στα μπράτσα που σχηματίζονται εκατέρωθεν του φυτού, έχουν αναπτυχθεί κεφάλια ανά 15 εκατοστά περίπου. Στο κάθε κεφάλι τον πρώτο χρόνο, αναπτύσσεται μια κληματίδα που την κλαδεύουμε στα δύο με τρία μάτια (εικόνα 1). Όταν αρχίσει η βλάστηση των ματιών αφήνουμε να μεγαλώσουν δύο μάτια ανά κληματίδα. Έτσι έχουμε από τη μια κληματίδα δύο πλέον, που βγαίνουν σε διαφορετικά ύψη (εικόνα 2). 

Την επόμενη χρονιά σε κάθε κεφάλι από τις δύο κληματίδες κρατάμε αυτή που φύεται χαμηλότερα και αφαιρούμε την άλλη. Επίσης κλαδεύουμε αυτή που κρατάμε στα δύο με τρία μάτια (εικόνα 3). Έτσι την επόμενη χρονιά θα έχουμε πάλι την ίδια κατάσταση με την προηγουμένη (εικόνα 4).

Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η βασική διαμόρφωση του αμπελιού και αφορά τις ποικιλίες Cabernet Sauvignion και Merlot.

Με την πάροδο των ετών όμως και με το συνεχές κλάδεμα τα κεφάλια συνεχώς ψηλώνουν και το γεγονός αυτό δημιουργεί μια σειρά προβλημάτων. Έτσι πρέπει να δημιουργούμε καινούργια κεφάλια και να αφαιρούμε τα παλιά. 

Στη ανωτέρω φωτογραφία φαίνεται χαρακτηριστικά το κεφάλι που έχει μακρίνει υπερβολικά. Έτσι από τα μάτια που βγαίνουν κρατάμε κι ένα στη βάση του κεφαλιού, που θα χρησιμοποιηθεί την επόμενη χρονιά που θα έχει γίνει κληματίδα, για να το αντικαταστήσει. Το κεφάλι με τις δύο κληματίδες αφαιρείται από τη βάση του και τη θέση του παίρνει η νέα κληματίδα, που αφού κλαδευτεί στα δύο ή τρία μάτια, ονομάζεται πλέον ''κεφάλι''. Από αυτό την άνοιξη θα βλαστήσουν αρκετά μάτια, άλλα στη βάση του κι άλλα πάνω του. Από αυτά θα κρατήσουμε δύο κι έτσι θα έχουμε πάλι, ένα κεφάλι με δύο κληματίδες. 

Υπάρχει όμως το ενδεχόμενο, το μάτι που πέρσι κρατήσαμε στη βάση του κεφαλιού, να μας έδωσε μία ατροφική κληματίδα, όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία. 

Στη περίπτωση αυτή, δεν είναι σωστό να την κρατήσουμε και να αφαιρέσουμε το κεφάλι, διότι η παραγωγή που θα πάρουμε από το συγκεκριμένο σημείο θα είναι ελλειμματική. Έτσι αφαιρούμε την ατροφική κληματίδα από τη βάση της και κλαδεύουμε κανονικά το κεφάλι, κρατώντας την κάτω κληματίδα και κόβοντας την ψηλότερη. Όταν θα βλαστήσουν τα μάτια θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε ένα καλό πάνω στο μπράτσο, ώστε αν αναπτυχθεί καλά, του χρόνου να αντικαταστήσει το διπλανό της κεφάλι που έχει μακρίνει υπερβολικά. 

Μια άλλη περίπτωση είναι αυτή που πρέπει να αντικαταστήσουμε ένα τμήμα του μπράτσου που για κάποιο λόγο έχει χαλάσει, με ένα καινούργιο τμήμα. 

Όπως φαίνεται στο πρώτο τμήμα της φωτογραφίας, το μπράτσο έχει μόνο δύο κεφάλια και κοντό μήκος. Έτσι από την προηγούμενη χρονιά έχουμε αφήσει ένα μάτι κοντά στην άκρη του μπράτσου, να μεγαλώσει και να γίνει μια υγιής κληματίδα. Στην προκειμένη περίπτωση αυτή είναι από τη μέσα πλευρά. Έτσι μετατρέπουμε αυτή σε κεφάλι, κλαδεύοντας τη στα δύο μάτια και από το παλιό κεφάλι κρατάμε την κάτω κληματίδα, που αφού την κάμψουμε προσεκτικά, την μετατρέπουμε σε μπράτσο, για να καλυφθεί το κενό. Πάνω της την άνοιξη θα αναπτυχθούν αρκετά μάτια, από τα οποία θα κρατήσουμε ένα για να το μετατρέψουμε σε κεφάλι κι έτσι να έχουμε τρία κεφάλια πλέον και σ' αυτό το μπράτσο. 

Αρκετά προβλήματα προκύπτουν κατά καιρούς σχετικά με τη διαμόρφωση του αμπελιού, που επηρεάζουν επί τα χείρω την παραγωγή. Όλα αντιμετωπίζονται εκ των ενόντων και με βάση πάντα τη λογική: Δύο εκατέρωθεν μπράτσα, με τρία κεφάλια το καθένα, στα οποία κρατάμε δύο μάτια που στη συνέχεια θα μας δώσουν αντίστοιχες κληματίδες. 

Αξίζει να αναφέρουμε εν κατακλείδι, πως η τομή στην κληματίδα γίνεται πάντα υπό γωνία και αντίθετα από το κοντινό μάτι ( δες σχήμα, στο ένθετο της εικόνας 1). Επίσης καλό είναι το ψαλίδι κλαδέματος, να απολυμαίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα προς αποφυγή επιμολύνσεων από το ένα αμπέλι στο άλλο.